"Giấc mơ lũng núi" - Nguyễn Sĩ Đại
"Đêm nay vào lúc 0 giờ có mưa sao?" ... Cả ngày theo mẹ vào rừng lấy củi, Nhình lúc nào cũng nghĩ tới mưa sao. Mưa sao là gì ? Cả bản Nà Pài chỉ có cô giáo Liên có thể biết mọi điều thì cô đã lấy chồng về xuôi năm ngoái. Những ngôi sao có làm vỡ tung trái đất, làn sạt cả dãy núi Khau Hương? - Ma lấy hồn mày rồi hả ? Không chịu khó lấy củ thì mày đói, em mày đói,
nghĩ vẩn vơ gì thế hả con ? Nhình không dám nghĩ đến sao nữa. Em nghĩ vào lưỡi
thuốn. Củ mài thì sâu, sức
em mau cạn. Có khi áp sát mặt vào đất, cho hết tay xuống hố vẫn chưa đến chỗ củ
nằm. Nhưng lúc nào mệt, nhớ tới bác Páo là Nhình lại khỏe
ra. Bác Páo là Chủ
tịch Mặt trận của tỉnh. Có lần bác cùng chú nhà báo lên tận Nà Pài, gặp mẹ con
Nhình đi rừng về. Bác Páo xin mua hai cân củ mài. Mẹ Nhình không dám bán, đem
biếu bác. Nhưng bác không chịu, giúi cho Nhình tờ 50 nghìn đồng xanh
biếc, cứng coong. Nhà Nhình hai cân củ mài chỉ ăn một
bữa. Dạo đó, đổi được gần hai yến
rưỡi gạo, ăn mấy ngày. Mấy đứa em Nhình trông khác
hẳn... Đêm, chờ cả nhà ngủ say, Nhình lén ra bãi trâu. Gọi là bãi trâu vì chỗ ấy
phẳng phiu, có nhiều cỏ lại nằm sát bờ suối, trâu các nhà thường hay đến đó. Mọi
hôm, Nhình rất nhát ma, buồn đi tiểu mấy cũng không dám xuống sàn một mình. Thế
mà hôm nay Nhình không thấy sợ. Trăng thu vằng vặc, nhìn rõ từng chân cột nhà
sàn, có thể ngồi xâu kim thêu thùa được. Lần đầu tiên, nằm trên bãi
cỏ, Nhình
mới thấy rõ bản Nà Pài của mình. Dòng suối chảy trước bản như chiếc đàn tính.
Những ngôi nhà nằm sát bên nhau như những cây nấm đang ghé tai nhau thầm thì
chuyện trò. Đây là nhà ông Coóng, nhà bác Lỷ, nhà anh Tàn... Toàn anh em cả và
hơi thở phập phồng trong đêm cùng chung một nhịp. Ngọn núi
chung, dòng suối chung, ánh trăng đang chiếu đây cũng chung cho mọi nhà. Một em bé mới
sinh, cả
bản đều đến, một đám cưới, cả bản ăn chung. Một người
chết, nhiều nhà cùng chung
tiếng khóc. Thế mà sao nhiều khi người lớn lại hay cãi nhau, gằm ghè nhau những
chuyện chẳng đâu vào đâu... Nhình vẫn được dạy là mọi người như cành lá của một
cội cây, giọt nước của một con suối. Nước thì hòa vào nhau thành suối
lớn. Suối
lớn ra sông, sông về biển. Thế mà người thì kẻ nói xuôi, người nói ngược, giận
nhau thì tránh lối, rẽ đường... Nhưng thôi, đó là chuyện người
lớn. Chuyện người
lớn đau đầu lắm, càng nghĩ, Nhình càng không hiểu được. Gió bắt đầu nổi. Trăng càng ngày càng sáng. Những cây
cọ, cây mít như bỗng vươn cao, phơi cả những chùm quả lúc
lỉu. Những làng xa,
cây quả cũng nhất loạt đứng lên. Nhình còn nhìn thấy rõ cả thủ đô Hà Nội với
những tòa nhà như đỉnh núi, lộng lẫy ánh đèn. Dưới phố, các bạn nhỏ trung thu
nào cũng rước đèn, trông trăng, phá cỗ. Ở lũng núi, thường chỉ có trăng suông
... Chừng đoán được ý nghĩ của Nhình, ông trời lắc mình, làm mặt đất chuyển
động. Một trận mưa quả ngào ngạt hương thơm bay về lũng núi. Bắt đầu là những lá
bàng vàng rộm to như tầu chuối, bay về chỗ Nhình làm mâm. Rồi cơ man nào là
quả,
kể cả măng cụt, sầu riêng của miền nam Nhình chỉ được nghe nói chứ chưa được
thấy bao giờ. Còn những hoa quả lũng núi lại bay về xuôi, đỗ vào mâm quả các bạn
dưới đó. Tất cả đều nói cười, vui chơi thỏa thuê như quen biết tự bao
giờ. Sau
trận mưa quả đến trận mưa sao mà nha khí tượng đã dự báo. Những ngôi sao li ti
như hoa khế, lấp lánh ánh xanh, ánh bạc bay lượn đầy
trời. Một ngôi sao đậu vào
tóc, làm tóc Nhình thơm ngát. Sao đậu vào tay, làm mất hẳn làn da đen đủi, lam
lũ thường ngày. Sao đậu vào áo mọi người, ai cũng có áo mới lành lặn và rực
rỡ.
Cơn mưa sao vừa tạnh, kỳ lạ chưa, Nhình bỗng nghe tiếng reo cất lên, sau đó là
một trận mưa bóng bay đầy trời. Nhình thấy tất cả trẻ con đều túa
ra. Nhình theo
các bạn nhặt lấy một quả. Dưới quả bóng là một gói quà
xinh, gói bằng giấy lụa,
thắt nơ rất đẹp: Tặng cháu Nhình nhân năm học mới. Bác Páo
. Ôi bác Páo đúng là một ông tiên, Nhình nghĩ gì,
thích gì cũng biết. Mải vui, Nhình không biết trăng đá khuất nửa sau đỉnh núi. Sương dưới chân
Nhình đã đậu thành hạt, mát rượi. Những cơn mưa đã
tạnh, các bạn ai cũng đã về
nhà nấy tự bao giờ. Nhình vội ôm gói quà của bác Páo về nhà, vừa nhảy vừa hát
với tiếng chim rừng. Chẳng may, em vấp vào một rễ cây, gói quà văng
mất, tuột
xuống suối. "Không, không!" Nhình vừa đuổi vừa kêu, còn gói quà thì lăn mãi
... "Gì mà kêu rầm lên thế hả"? Nhình dụi
mắt, thấy bố đang ngồi bên bếp lửa càu
nhàu. Mẹ đã buộc dao vào lưng tự bao giờ. Trời sáng
hẳn. Nhình vội chạy ra cầu thang. Mặt trăng không còn, mang theo ánh vàng và những giấc mơ của Nhình tuột
nhanh xuống núi. Phía trăng lặn, trăng lên chắc ẩn chứa bao nhiêu điều kỳ
diệu.
Thế mà ở Nà Pài mẹ Nhình rồi Nhình cả đời chỉ biết đi một
rừng. Lớn lên, nhất
định Nhình sẽ đi, sẽ đi dù có phải đi qua những cánh rừng đầy gai và phù
thủy,
những bãi cát mênh mông không giọt nước, nơi mọi con người đều thân ái, vui
sướng như nhau. |